Modern Dünyada Aşkın Hesapları: Shrekking ve Güvenlik Arayışı

Her dönemde, toplumların ilişkilere bakışında güzellik algısı belirleyici bir rol oynamıştır. Fakat son yıllarda özellikle Z kuşağı arasında popüler hale gelen “Shrekking” akımı, bu alışıldık bakış açısını sorgulatarak güzellik merkezli anlayışı adeta alt üst etmiştir. Bu akımın temelinde, daha az çekici görünen bir partner seçerek bir konfor alanı yaratma arzusu yatmaktadır.

FLÖRT TERİMİ OLARAK SHREKKİNG

“Shrekking”, flört terimi olarak, kendinizin standartlarının altında kalan biriyle çıkmak anlamına gelir. Buradaki varsayım, o kişinin sizin “liginizin altında” olduğu için ilişkide otomatik olarak üst bir konum elde edeceğiniz ve incinme olasılığınızın düşük olacağıdır.

İKTİDAR MÜCADELESİNE DÖNÜŞÜYOR

Bu akım, sosyologların “güzellik sermayesi” olarak adlandırdığı anlayışa meydan okuyor. Gençlerin bilinçli bir şekilde bu avantajdan vazgeçip ilişki dengesini kendi lehlerine kurma çabası olarak görülebilir. Daha az çekici görülen bir partneri seçmek, yüzeyde bir güvenlik stratejisi ya da güç dengesi gibi duruyor: “Ben daha çekici olanım, o benden vazgeçemez.” Ancak bu yaklaşım, romantik ilişkinin eşitlik temelini beslemek yerine taraflar arasında görünmez bir üstünlük oyunu kurarak ilişkinin özündeki uyumu gölgeliyor.

UZMANLAR NEDEN KARŞI?

Shrekking temelde eski bir fikrin yeni bir sunumudur. Bir TikToker, bir videosunda şöyle diyor:

“Hepimiz yaşadık bunu. Çekici bulmadığımız birine şans veriyoruz, ‘O kesin değerini bilir, bana iyi davranır’ diye düşünüyoruz. Ama sonunda, umduğumuzun tam tersine, en çok da ondan inciniyoruz.

Bu trendin ilk sorunlarından biri, insanların bir partnerin nasıl davranacağını dış görünüşe bakarak tahmin edebileceğini varsaymasıdır. Gerçek hayatta, birinin size nasıl davranacağını baştan bilmek imkânsızdır. Kötü davranan biri, nasıl görünürse görünsün, çekici olmamalıdır.

İkinci olarak, bu kavram insanların alışılmış tiplerinin dışına çıkmaktan çekinmesine sebep olabilir. İlişki uzmanı Emma Hathorn, Usa Today’e şu şekilde açıklıyor:

“Gerçekte mesele şu: Konfor alanınızın dışına adım attınız ama bunun karşılığında büyüme ya da bağ kurmak yerine pişmanlık yaşadınız. Oysa benzer değerleri ve hedefleri gerçekten paylaşan iki insan, fiziksel görünüş ya da toplumsal beklentiler gibi yüzeysel unsurlardan bağımsız olarak birbirlerine çekim duyabilir.”

MASALI TERS YÜZ EDEN BİR AKIM

Shrekking’in esin kaynağı olan Shrek filmi aslında bambaşka bir mesaj iletmekteydi: “Gerçek aşk, dış görünüşten bağımsızdır.” Hikayenin dönüm noktasında Fiona, sakladığı sırrı ortaya koyarak bir Ogre’ye dönüşmekte ve bu da maskelerin ardındaki öz benliğin kabulünü simgelemektedir. O dönemde romantik bir masal olarak okuduğumuz bu hikaye, günümüzde ironik bir biçimde “standartları düşürmek” üzerinden yorumlanmakta. Masalın romantizmi, modern zamanın güvensizlikleri içinde adeta bir araç haline getiriliyor.

TOPLUMSAL ÇELİŞKİLERİ ORTAYA KOYUYOR

Shrekking trendi, modern toplumun bedenle ilgili çelişkilerini yeniden gözler önüne sermekte. Bir yandan “her beden güzeldir” denilerek kapsayıcı bir yaklaşım teşvik edilirken, diğer yandan insanlar romantik ilişkilerde çekiciliği hâlâ stratejik bir unsur olarak görmekte. Bu durumda, beden estetiği sadece bir kişisel tercih olmaktan çıkıp; ilişkilerde bir tür çıkar hesabının parçası haline dönüşmektedir.

AŞKIN HESAP DEFTERİ

Sosyolojik bir bakış açısıyla Shrekking, aslında aşkın hiçbir zaman saf bir duygu olmadığını hatırlatıyor. Statü, aile onayı ve ekonomik güç gibi kriterlerin ilişkilere belirleyici olması yeni bir durum değil; bugün bu listeye “güzellik” ve “güvenlik” kavramlarının farklı bir yorumu eklenmiştir. Ancak bu trend, aşkı toplumsal dinamiklerle açıklamanın ötesine geçerek, onu çıkar ve kaygı ekseninde yeniden tanımlama tehlikesini barındırıyor.

Birçoğumuz, bilinçli olmasak da, tercihleriyle Shrekking akımına kendimizi dâhil ediyor ve sevgi bağını bir tür hesap defterine indirgemiş oluyoruz. Gerçekten kalpten doğması gereken bağlar, stratejik tercihlere, kaygı yönetimine ve görünmez iktidar oyunlarına kurban gitmektedir.