Nasıl Yapılır?

WhatsApp’ın Kurucusu Kim? Hayat Hikayesi!

Modern dünyada WhatsApp kelimesini duyan herkesin aklında ortak bir düşünce beliriyor: iletişim. Bu uygulama, bazıları için karmaşık yazılımlar ve programlar gibi terimlere uzak olan insanlar bile, akıllarında bu iki kavramı özdeşleştiriyor. 2 milyardan fazla kullanıcısı olan WhatsApp, Facebook’un çatısı altında görünse de, kurucularının Facebook ile ilginç bir bağı var.

Hazırsanız, Brian Acton ve Jan Koum isimli umutsuz genç girişimcilerin “Reklamsız! Oyun yok! Hile yok!” ilkesiyle hayata geçirdiği ve başlangıçta sadece ruh hallerinizi paylaşmanıza olanak tanıyan WhatsApp’ın tarihine kısa bir yolculuğa çıkalım.

WhatsApp’ın kuruluş amacı neydi?

Dünya turu planları kuran Brian Acton ve Jan Koum, 20 yıldır çalıştıkları Yahoo’dan ayrıldıktan sonra finansal durumlarının kötüleşmesi nedeniyle Facebook’a başvurmaya karar verdiler. Ancak, başvuruları olumlu karşılanmadı ve bu durumu düşündüklerinde, yeni bir maceranın başlangıcını işaret eden bir dönüm noktası

whatsapp kurucusu brian acton jan koum

Birçok kişi bilir, ‘internetten iletişim’ kavramı 10-12 yıl öncesine kadar çok yaygın değildi. Bazı servisler sayesinde yazılı mesajlaşma ve görüntülü görüşme yapmak mümkündü ancak insanlar bu imkanları tam olarak benimsememişti. O dönemde iletişim için en yaygın yöntem SMS/MMS teknolojileriydi.

2009 yılına gelindiğinde WhatsApp’a ilham verecek uygulamalar mevcuttu. Örneğin, Facebook Messenger sunduğu iletişim imkanları ile oldukça popülerdi. Facebook, dünya genelindeki iletişim alışkanlıklarını değiştirme yolunda ilerlerken, bir alternatifin doğacağı an meselesiydi.

Yıl 2009, WhatsApp 1.0 sahnede

Jan Koum, Ocak 2009’da yeni satın aldığı iPhone’un App Store’undan ilham alarak, bu platform üzerinden ulaşabilecekleri potansiyel kitleyi fark etti. Rakiplerinden kendini ayıracak farklı bir şey geliştirmek istiyordu.

Jan’ın aklındaki kullanıcıların ruh hallerini yazabilecekleri “durum” fikriRentACoder.com üzerinden tanıştığı Rus geliştirici Igor Solomennikov ile bağlantı kurdu.

Bu süreç oldukça zorluydu. Fikirlerini hayata geçirmek için bir iOS uygulaması geliştirmeye başladılar. Uygulamanın bir ismi olması gerekiyordu. Türkçe’de “nabersin, ne var ne yok” anlamına gelen Whats’up kelimesi, Koum’un “durum” fikriyle örtüştüğü için, projelerine “WhatsApp” adını verdiler. Nihayet 24 Şubat 2009’da WhatsApp Inc. Amerika Birleşik Devletleri’nde kuruldu.

Kurucular, WhatsApp’ı arkadaşlarına tanıttılar ancak beklenen olumlu tepkileri alamadılar. Uygulamanın sürekli çökmesi ve diğer sorunlar, Jan’ı karamsarlığa sürükledi.

Umutsuzluğa kapılan Jan, yeni işler bakmaya başladı, bunun üzerine Brian ona şu sözlerle cesaret vermek istedi:

“Eğer şimdi bırakırsan, hatalı bir karar vermiş olursun. Birkaç ay daha sabret.”

Brian Acton ve Jan Koum olumsuzluklarla yüzleşmeyi kabul edip, geliştirmeye devam ettiler.

Apple’ın Farkında Olmadan Sağladığı Büyük Katkı

Haziran 2009’da Apple, Anlık Bildirim (Push Notifications) adını verdiği yeni özelliği kullanıma sundu. Bu, kullanıcıları uygulamalardaki gelişmelerden sürekli haberdar etmek içindi. Jan Koum, bu güncellemeyi fırsat bilerek WhatsApp’ı buna göre güncelledi ve kullanıcı durumunu güncellediğinde rehberindeki arkadaşlarına bildirim gitmesini sağladı.

Bu özellik, özellikle Alex Fishman’ın Rus arkadaşları arasında ilgi gördü. Onlar, “Geç uyandım” veya “Spor salonundayım” gibi mesajlar iletmek için anlık bildirimlerden yararlanmaya başladılar. Bu özellik, kısa sürede WhatsApp’ın bir trendi haline geldi. İnsanlar durum güncellemeleri ile birbirine adeta hal hatır sormaya başladılar. Örneğin, “Naber Jessica” bildirimini gören hemen buna kendi durumuyla yanıt veriyordu.

Jan Koum, Santa Clara’daki evinde yaşamaya devam ederken gelişmeleri de takip ediyordu. Krizi fırsata çeviren girişimci, durum uygulamasının daha da geliştirilmesi gerektiğini fark etti. Artık WhatsApp’ı internet tabanlı bir anlık mesajlaşma ağına dönüştürmenin zamanı gelmişti.

O dönemde Apple, ürünlerini birbirine bağlayarak kendi ekosistemini oluşturma çabası içindeyken, WhatsApp’ın benimsenmesine büyük bir katkı sağlamış oldu.

WhatsApp Nihayet İletişim Uygulaması Oldu

Medya dosyalarını desteklemeyen yazılı mesajlaşmayı sağlayan uygulama, 27 Ağustos 2009’da App Store’a gönderildi. Brian Acton, 1 Kasım’da resmi olarak WhatsApp ekibine katıldı.

Anlık mesajlaşma uygulamasına olan yoğun talep nedeniyle WhatsApp 2.0 beta sürümü piyasaya sürüldü. Kullanıcılar, sadece telefon numarasıyla giriş yaparak, herhangi bir operatör ücreti ödemeden birbirlerine internet üzerinden mesaj göndermeye başladılar.

whatsapp mesajlaşma brian acton jan koum
WhatsApp’ın ilk sürümlerinden bir ekran görüntüsü.

O dönem en popüler mesajlaşma uygulaması olan BBM, sadece Blackberry cihazlarında kullanılabiliyordu. G-Talk ve Skype gibi rakipler de mevcuttu ancak bu uygulamalara giriş yapmak ve kullanmak zordu. WhatsApp’ın basitliği, onu hızla popüler hale getirdi. Bir ay içinde 250 bin kişi tarafından kullanılmaya başlandı.

Dünyaya Açılma Süreci

WhatsApp’ın beta süreci sona erdi ve uygulama Kasım 2009’da iPhone için App Store’da yerini aldı. Uygulama, yurt içi ve dışı ücretsiz SMS göndermenin mükemmel alternatifi olarak öne çıktı. Ancak iPhone kullanmayanlar “bizim neyimiz eksik” diye sorgulamaya başladılar. Kurucuların mail kutusu, Nokia ve BlackBerry kullanıcılarının sorularıyla dolup taşıyordu.

Jan Koum, uygulamanın BlackBerry sürümünü geliştirmek için arkadaşı Chris Peiffer’ı işe aldı. Ancak Chris’in de bir şüphesi vardı; “İnsanların elinde hala SMS var” diyordu.

ABD mobil operatör pazarında, uygun fiyatlı SMS/dakika paketleri sunmaya çalışan şirketler mevcuttu. Kullanıcıların WhatsApp’ı tercih etmeleri için neredeyse hiçbir neden yoktu. Jan Koum ve Brian Acton, Avrupa ve Asya gibi dış pazarlarda şanslarını denemek istediler. Jan, SMS’in 70’lerden kalma ölü bir teknoloji

Chris Peiffer, WhatsApp’ın artan kullanıcı sayısından etkilenerek ekibe katılmayı kabul etti. Symbian OS, Android ve Windows işletim sistemleri için yazılımlar iki yıl içinde geliştirilmeye başlandı.

Şubat 2013’te WhatsApp’ın kullanıcı sayısı 200 milyona ulaştı ve 50 kişilik bir ekip işe alındı. Maliyet nedeniyle, daha önce 0,99 dolar olan WhatsApp uygulaması, ilk yıl ücretsiz olacağı ve sonrasında yıllık 1 dolarlık abonelik ücreti

WhatsApp’ın Yükselişini Gören Facebook Kolları Sıvadı

O dönemde Facebook, mobil cihaza odaklanıyor ve mesajlaşmayı ana hizmet haline getirmeyi hedefliyordu. WhatsApp, Facebook Messenger’ın en büyük rakibiydi ve kullanım oranlarına baktığında Messenger’ı geçmeyi başarmıştı.

Tehlikenin farkında olan Facebook, WhatsApp’ın büyüyen rakiplerden biri olacağını düşünüyordu. Şubat 2014’te, uygulamanın kurucuları ile el sıkışarak 19 milyar dolartamamen ücretsiz hale geldi.

Kuruculara Veda…

Facebook, WhatsApp’ı satın aldıktan sonra uygulama iş modelinde bazı değişiklikler yaptı. Kullanıcıların durumları, profil fotoğrafları ve telefon numaraları ana şirketle paylaşılmaya“gizlilik”

Brian Acton, Eylül 2017’de kâr amacı gütmeyen Signal Foundation ile ilgilenmek üzere Facebook’tan ayrıldı. Veri gizliliği konusundaki görüş ayrılıkları nedeniyle Jan Koum da görevinden istifa etti.

Bugün, 180 ülkede 2 milyardan fazla insan WhatsApp kullanıyor. Platform, SMS, MMS ve diğer eski iletişim yöntemlerinin yerini almış durumda. Facebook’un bu sistemde işletmeleri de dahil etme vizyonuyla, mobil operatörlerin sağladığı eski teknolojilerin gelecekte tamamen ortadan kalkması bekleniyor.