Nasıl Yapılır?

Türkiye’de Geliştirilen Çocuk Odaklı Teknoloji Girişimleri

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı yaklaşırken, Türkiye’deki genç nesillerin geleceğine yatırım yapmayı ve onların dijital dünyada güvenle ilerlemelerini sağlamak amacıyla yerli teknoloji girişimlerine odaklanmak istiyoruz.

Son yıllarda Türkiye’de çocukların eğitimini, yaratıcılığını ve dijital okuryazarlığını destekleyen pek çok yenilikçi girişim ortaya çıktı. Bu projeler, yalnızca çocukların teknolojik gelişimine katkıda bulunmakla kalmıyor, aynı zamanda ulusal teknoloji ekosistemine de önemli katkılar sağlıyor.

Türkiye’nin genç nüfusu ve artan teknoloji kullanımı, çocuklara yönelik dijital çözümlerin geliştirilmesi için bir zemin oluşturuyor. Yerli girişimciler, global trendleri takip ederken Türk kültürü ve eğitim sistemine uygun, özgün uygulamalar tasarlıyor.

Kodlama eğitiminden içerik filtrelemeye, eğitsel oyunlardan sanal gerçeklik deneyimlerine kadar geniş bir hizmet yelpazesi sunan bu girişimler, çocukların dijital dünyadaki yolculuklarını daha güvenli ve verimli hale getiriyor.

Çocuklar için kodlama uygulamaları ve platformları

Kodris Turkey

Kodris, 2017 yılında kurulmuş ve çocuklara kodlama öğretmeyi hedefleyen Türkiye’nin ilk yerli kodlama eğitim platformudur. Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yaparak, 2022 yılında EBA (Eğitim Bilişim Ağı) platformuna entegre olmuş ve ülke genelindeki okullarda kodlama eğitimini yaygınlaştırmaya öncülük etmiştir.

Kodris’in en belirgin özelliklerinden biri, Türkçe arayüzü ve Türk eğitim müfredatına uygun içerikleri ile öne çıkmasıdır. Sürükle-bırak mantığına dayalı görsel blok programlama ile başlayıp, Python gibi profesyonel programlama dillerine geçiş yapabilen bir eğitim metodu kullanıyor. 7-14 yaş arası çocuklara yönelik olan Kodris, 400’den fazla ders, 100’den fazla proje ve binlerce soru ile kodlama dünyasını kapsamlı bir şekilde tanıtıyor.

Kodris’in dikkat çekici bir diğer yönü, yapay zeka destekli akıllı asistan aracılığıyla çocukların kendi hızlarında ilerleyebilmesidir. Platform, her öğrencinin gelişimini takip ederek kişiselleştirilmiş bir öğrenme deneyimi sunuyor. Çocuklar platformda ilerledikçe rozetler kazanıyor ve bu da motivasyonlarını artırıyor.

Şirket, Türkiye’nin yanı sıra Orta Doğu, Afrika ve Orta Asya ülkelerine de hizmet vermektedir. 2023 yılı itibarıyla Türkiye’deki 3 milyondan fazla öğrenciye ulaşmayı başarmış ve 2024 yılında yeni oyunlaştırma özelliklerini platformuna eklemiştir.

MentalUP

2015 yılında İstanbul’da kurulan MentalUP, çocukların zihinsel ve fiziksel gelişimlerini destekleyen eğitsel bir oyun platformudur. Londra Ekonomi Okulu ve Boğaziçi Üniversitesi akademisyenleri tarafından desteklenen platform, 150’den fazla ülkede 10 milyondan fazla kullanıcıya hizmet vermektedir.

MentalUP, çocukların dikkat, hafıza, mantık, görsel zeka, dil becerileri ve sosyal zeka gibi bilişsel yeteneklerini geliştiren 150’den fazla oyun sunuyor. Bu platform, eğlenceli bir deneyim sunmanın yanında her çocuğun gelişimini ebeveynlere ve öğretmenlere detaylı raporlarla iletiyor.

Girişimin dikkat çekici özelliklerinden biri, oyunların zorluk seviyelerinin çocuğun performansına göre otomatik olarak ayarlanmasıdır. Bu adaptif öğrenme metodolojisi ile her çocuk kendi potansiyelinin sınırlarını zorlayabiliyor. 2022’de “MentalUP Fiziksel” modülünü ekleyen şirket, ekran başındayken bile fiziksel aktiviteler yapmalarını sağlayan egzersizler öneriyor.

Global pazarda başarı yakalayan MentalUP, 2021 yılında İngiliz eğitim teknolojileri firması Learning Lab’in %50 hissesini alarak uluslararası büyümesini hızlandırmıştır. 2024 yılı itibarıyla 13 dil desteği sunmakta ve özellikle İngilizce dil eğitimi modülü ile dikkat çekmektedir.

Pratik Matematik

İzmir merkezli bir eğitim teknolojisi girişimi olan Pratik Matematik, 2018 yılında matematik öğretmeni ve yazılım mühendisleri tarafından kurulmuştur. Bu platform, ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin matematik korkusunu yenmelerini ve bu dersi severek öğrenmelerini sağlamayı amaçlamaktadır.

Pratik Matematik’in en önemli özelliği, Türk eğitim müfredatı ile tamamen uyumlu olması ve öğrencilerin okulda öğrendikleri konuları pekiştirmesine yardımcı olmasıdır. Platform, 5.000’den fazla soru, 1.000’den fazla video ders ve yüzlerce interaktif alıştırma içermektedir. Matematiğin görselleştirilmesi konusundaki yenilikçi yaklaşımı ile soyut kavramları somutlaştırarak anlama kolaylığı sağlamaktadır.

Yapay zeka teknolojisi ile her öğrencinin güçlü ve zayıf yönlerini tespit eden sistem, kişiselleştirilmiş öğrenme yolları sunmaktadır. 2022 yılında TÜBİTAK 1512 Teknogirişim Sermaye Desteği alan Pratik Matematik, 2023’te 500.000 aktif kullanıcıya ulaşmış ve milli eğitim okulları ile işbirliği yaparak etki alanını genişletmiştir.

2024’ün başında “Matematik Koçu” adı verilen yapay zeka destekli bir asistan ekleyen platform, öğrencilerin sorularını anında yanıtlayarak problem çözme süreçlerine rehberlik etmektedir. Bu yenilikçi çözüm, pandemi sonrası artan bireysel öğrenme ihtiyacına yanıt vermektedir.

Kidso Play

2020 yılında Ankara’da kurulan Kidso Play, 3-8 yaş arası çocuklar için güvenli ve eğitici bir dijital oyun platformudur. Girişim, çocukların dijital dünyada geçirdikleri zamanı verimli ve yararlı hale getirmeyi hedeflemektedir.

Kidso Play’in öne çıkan özelliği, içerik geliştirme sürecinde çocuk gelişim uzmanları, pedagoglar ve veri bilimcilerle işbirliği yapılmasıdır. Platform, çocukların bilişsel, sosyal ve duygusal gelişimlerini destekleyen 100’den fazla oyun ve aktivite sunmaktadır. Özellikle erken yaşta renkleri, şekilleri, sayıları ve harfleri öğrenmeye yönelik içerikler, okul öncesi eğitime katkı sağlamaktadır.

Ebeveyn kontrol paneli ile çocukların ekran süresini yönetme ve ilerleme raporlarını görüntüleme imkanı sunan Kidso Play, 2022 yılında TOGG tarafından düzenlenen Mobilite Hackathon’unda “En İyi Çocuk İçeriği” ödülünü kazanmıştır. 2023 yılında yatırım turunu tamamlayan girişim, global pazara açılma stratejisini hızlandırmıştır.

2024’ün başında arttırılmış gerçeklik (AR) özelliklerini platformuna entegre eden Kidso Play, fiziksel ve dijital oyun deneyimini birleştiren yenilikçi aktiviteler sunmaktadır. Çocuklar, tablet veya telefonun kamerasını kullanarak gerçek dünya nesneleriyle etkileşimde bulunabiliyor ve öğrenme deneyimlerini zenginleştiriyor.

Bilişim Garaj Akademisi

2012 yılında İstanbul’da kurulan Bilişim Garaj Akademisi, Türkiye’nin ilk çocuk odaklı teknoloji eğitim merkezlerinden biridir. Fiziksel atölyeler ve çevrimiçi eğitim platformu ile 7-17 yaş arası çocuklara kodlama, robotik, yapay zeka, 3D tasarım ve girişimcilik eğitimleri sunmaktadır.

Bilişim Garaj Akademisi’nin dikkat çeken bir yönü, teorik eğitimin yanında uygulamalı projelere büyük önem vermesidir. Çocuklar, aldıkları eğitimler sayesinde kendi oyunlarını, robot projelerini ve mobil uygulamalarını geliştirme şansı buluyorlar. Ayrıca, “Garaj Kuluçka” programı, genç girişimcilere mentorluk ve ekosistem desteği sağlıyor.

Bugüne kadar 50.000’den fazla öğrenciye ulaşan akademi, Türkiye genelinde 15 şehirde fiziksel merkezlerle hizmet vermektedir. 2023 yılında Google.org’dan aldığı hibe desteğiyle dezavantajlı bölgelerdeki çocuklara ücretsiz kodlama eğitimleri sunmaya başlamıştır. 2024’te “Genç Yapay Zeka Uzmanları” programını başlatarak, çocukların AI teknolojilerini etik ve sorumlu bir şekilde kullanmalarına yönelik bir müfredat geliştirmiştir.

Bilişim Garaj Akademisi, uluslararası robotik yarışmalarında Türkiye’yi temsil eden öğrenci takımlarını da desteklemektedir. 2023 First Lego League (FLL) dünya finallerinde akademi öğrencilerinden oluşan bir takım, inovasyon ödülünü kazanmayı başarmıştır.

Scode

2021 yılında Ankara’da kurulan Scode, TÜBİTAK desteği alan yenilikçi bir eğitim platformudur. Bu platform, çocuklara kodlama ve algoritma düşüncesi kazandırmayı hedeflemektedir. Scode’un diğer kodlama platformlarından farkı, tamamen yerli kaynaklarla geliştirilmiş olması ve Türk kültürüne özgü karakter ve senaryolar içermesidir.

Scode, blok tabanlı kodlama ile başlayarak Python ve JavaScript gibi metin tabanlı dillere geçiş yapan bir eğitim metodu izlemektedir. Çocukların motivasyonunu artırmak için hikaye anlatımı yöntemini benimsemekte ve öğrenciler macera içinde ilerlerken kodlama becerilerini geliştirmektedir.

Scode’un öne çıkan özelliklerinden biri, yapay zeka destekli öğrenme asistanı “Kodi”dir. Bu sanal asistan, çocuklara zorlandıkları noktalarda rehberlik ederek kişiselleştirilmiş ipuçları sunmaktadır. Ayrıca, öğrencilerin kendi projelerini geliştirebilecekleri ve paylaşabilecekleri “Scode Stüdyo” adlı bir modül de bulunmaktadır.

2023 yılında Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği protokolü imzalayan Scode, 100 okulda pilot uygulamalar başlattı ve öğretmen eğitim programları düzenledi. 2024’te kullanıcı sayısını 200.000’e ulaştırmayı hedefleyen platform, özellikle kırsal bölgelerdeki çocuklara ulaşmak için mobil uygulama desteğini güçlendirmiştir.

Toyi

2017 yılında İstanbul’da kurulan Toyi, çocukların günlük hayatta kullandıkları nesneleri oyuncaklara dönüştürmelerini sağlayan yaratıcı bir fiziksel oyun platformudur. Geleneksel oyuncak anlayışına yenilikçi bir bakış açısı getiren Toyi, çocukların geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik konularında farkındalık kazanmalarına yardımcı olmaktadır.

Toyi’nin temel kiti, bağlantı parçaları, tekerlekler, ekler ve mekanizmalardan oluşmaktadır. Çocuklar, bu parçaları kullanarak evde bulunan şişe, kutu veya kalem gibi nesneleri robotlara, araçlara veya karakterlere dönüştürebiliyor. Bu yaklaşım, sınırsız yaratıcılık imkanı sunarken, ayrıca tüketim kültürüne alternatif bir bakış açısı sağlar.

2019 yılında Kickstarter üzerinden başarılı bir kitle fonlaması kampanyası düzenleyen Toyi, 30’dan fazla ülkeye ihracat yapmaktadır. 2022 yılında Red Dot tasarım ödülünü kazanmış olan girişim, 2023 yılında “Toyi Connect” adlı dijital uygulamasını tanıtmıştır. Bu uygulama ile çocuklar fiziksel olarak oluşturdukları oyuncaklara dijital özellikler ekleyebilmekte ve basit kodlama komutları ile bunları hareket ettirebilmektedir.

2024’te “Toyi Lab” adlı yeni bir kit piyasaya sunan şirket, STEM eğitimine odaklanarak çocukların temel elektronik ve mekanik kavramları öğrenmelerini sağlayacak deneyler hazırlamaktadır. Toyi, fiziksel ve dijital oyun deneyimini birleştirerek, çocukların teknoloji ile olan ilişkisine dengeli bir perspektif kazandırmayı hedeflemektedir.

Kidso Academy

2019 yılında İstanbul’da kurulan Kidso Academy, 6-12 yaş arası çocuklar için canlı çevrimiçi kodlama ve STEM eğitimleri sunan bir eğitim teknolojisi platformudur. Kidso Academy’nin en önemli özelliklerinden biri, sınıf ortamını dijital dünyaya taşıyarak etkileşimli ve sosyal bir öğrenme deneyimi sunmasıdır.

Platform, maksimum 5-6 öğrenciden oluşan küçük gruplarla canlı dersler düzenlemekte ve her çocuğun aktif katılımını sağlamakta. Müfredat, Scratch gibi blok tabanlı programlama dillerinden Python ve JavaScript gibi metin tabanlı dillere kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. Ayrıca, robotik, yapay zeka ve oyun geliştirme gibi alanlarda da uzmanlaşma imkanı sunulmaktadır.

Kidso Academy’nin diğer dikkat çekici özelliği, proje bazlı öğrenme metodolojisidir. Öğrenciler, her dönem sonunda kendi geliştirdikleri projeyi sunarak gerçek dünya problemlerine teknolojik çözümler üretiyorlar. Bu yaklaşım, kodlama becerilerinin yanı sıra analitik düşünme, problem çözme ve sunum yeteneklerini geliştirmektedir.

2023 yılında 500.000 TL tohum yatırım alan Kidso Academy, 2024’te kullanıcı sayısını 15.000’e çıkarmış ve Türkiye dışındaki Orta Doğu ülkelerine de hizmet vermeye başlamıştır. Platform ayrıca “Kadın Yazılımcılar” projesi ile kız öğrencilerin teknoloji alanına ilgisini artırmayı hedefleyen özel programlar düzenlemektedir.

Çocuklar İçin Yapay Zeka (AI for Kids)

2022 yılında Ankara’da kurulan Çocuklar İçin Yapay Zeka (AI for Kids), ilkokul ve ortaokul öğrencilerine yapay zeka kavramlarını öğretmeyi hedefleyen yenilikçi bir eğitim girişimidir. Platform, çocukların yapay zeka teknolojilerini yalnızca tüketici olarak değil, aynı zamanda geliştirici ve eleştirel düşünür olarak da deneyimlemelerini sağlayacak içerikler sunmaktadır.

AI for Kids’in en dikkat çekici özelliklerinden biri, yapay zeka eğitimini oyunlaştırılmış bir yaklaşımla sunmasıdır. Çocuklar, makine öğrenmesi, doğal dil işleme ve görüntü tanıma gibi temel yapay zeka kavramlarını eğlenceli projeler aracılığıyla keşfediyorlar. Platform, Scratch tabanlı AI blokları, Google’ın Teachable Machine aracı ve MIT’nin App Inventor platformu gibi çocuk dostu araçları kullanmaktadır.

2023 yılında Microsoft Türkiye’nin desteği ile 100 devlet okulunda pilot uygulamalar başlatan AI for Kids, öğretmenlere yönelik yapay zeka eğitimi kılavuzları da geliştirmiştir. 2024’te TÜBİTAK 1512 programından destek alan girişim, “Etik AI” adlı yeni bir modül ekleyerek, çocukların yapay zeka teknolojilerinin etik boyutlarına dair senaryolar ve tartışma platformları oluşturmuştur.

Çocuklar İçin Yapay Zeka, dezavantajlı bölgelerdeki çocukların bu teknolojilere erişimini sağlamak amacıyla “AI Erişilebilirlik” programını başlatmış ve düşük maliyetli AI eğitim kitleri geliştirmiştir. Platform, 2024 ortasında mobil uygulamasını kullanıma sunmayı ve yapay zeka eğitimini Türkiye genelinde daha fazla çocuğa ulaştırmayı hedeflemektedir.

Digiage

2020 yılında İstanbul’da kurulan Digiage, çocukların dijital dünyada güvenliğini sağlama amacı güden yenilikçi bir teknoloji girişimidir. Platform, ebeveynlere çocuklarının çevrimiçi aktivitelerini yönetme, koruma ve eğitme konusunda kapsamlı çözümler sunmaktadır.

Digiage’in öne çıkan özelliklerinden biri, yapay zeka destekli içerik filtreleme teknolojisidir. Bu teknoloji, çocukların yaşlarına uygun olmayan içerikleri otomatik olarak engellemekte ve potansiyel çevrimiçi tehlikelere karşı gerçek zamanlı korunma sağlamaktadır. Aynı zamanda, siber zorbalık ve dijital ayak izi konularında erken uyarı sistemlerini içermektedir.

Girişim, koruma odaklı olmanın yanı sıra eğitici bir yaklaşım da benimsemektedir. Digiage’in “Dijital Vatandaşlık” programı, çocuklara internet etiği, dijital haklar ve sorumluluklar, eleştirel düşünme ve medya okuryazarlığı gibi konularda eğitimler sunmaktadır.

2023 yılında 2 milyon TL tohum yatırım alan Digiage, 2024’te kullanıcı sayısını 50.000’e ulaştırarak, okullara yönelik kurumsal çözümler geliştirmiştir. Platform, okullardaki bilgisayar laboratuvarları ve tabletlerde kullanılabilecek bir güvenlik altyapısı sunarak, öğretmenlere dijital içerik yönetimi konusunda destek olmayı hedeflemektedir.

Digiage, 2024’ün başında “Dijital Ebeveynlik Akademisi” adlı yeni bir modül eklemiş ve ebeveynlere çocuklarının dijital dünyasını anlamaları ve yönlendirmeleri konusunda eğitimler sunmaya başlamıştır. Bu akademi, ebeveynlerin teknolojik gelişmeler karşısında güncel kalmalarını ve çocuklarıyla sağlıklı bir dijital ilişki kurmalarını amaçlamaktadır.