Gerçek Yol Koşullarında Kapsamlı Otonom Sürüş Testi: Hangi Teknoloji Önde?

Geleneksel çarpışma testleri genellikle laboratuvar ortamında, araçların yolcuları koruma kapasitesini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilir. Ancak bu testte, araçların gerçek dünyada ani ve karmaşık durum karşısında nasıl davrandığı incelendi.

ADAS sistemleri, araçların sürücüsüz veya yarı otonom şekilde seyahat edebilmesini sağlayan teknolojiler olarak dikkat çekiyor. Tesla’nın “Full Self-Driving”, BYD’nin “God’s Eye” veya Mercedes’in “Drive Pilot” sistemleri bu kapsama giriyor. Fakat bu sistemler halen tam otonom değil ve önemli oranda sürücü denetimi gerektiriyor.

Teorik olarak bu sistemler, sürücülerin dikkat dağınıklığı, yorgunluk veya gecikmiş tepkilerine karşı daha iyi performans sergilemelidir. Ancak pratikte durum bu kadar net değil. Sistemi kullanan birçok sürücü, aynı senaryolarda bile farklı tepkiler veren algoritmalardan şikayetçi. Dongchedi’nin testinde öne çıkan önemli farklılık, testin gerçek bir otoyolda yapılmış olması. Birçok otomobil üreticisi, ADAS özelliklerini yalnızca iyi işaretlenmiş otoyollarda devreye alacak şekilde tasarlıyor. Bu sebeple şehir içi gibi kaotik ortamlardaki başarıları halen belirsiz.

Test edilen senaryolar şunlardaydı:

Tam Boyutta Gör

• Önünüzdeki aracın aniden şerit değiştirip önünüze bir araç çıkarması
• Kısa mesafede fark edilen ve şerit değişimi gerektiren bir şantiye alanı
• Birleşme zorunluluğu olan bir çalışma alanında gece şeride taşmış park halindeki kamyon
• Farları yanmayan, iki şeridi kapatan, ışıkları yanmayan bir araç
• Hızla önünüzdeki şeride atlayan başka bir araç
• Aniden yola fırlayan bir yaban domuzu

Bu tür durumlar yalnızca teorik değil, çoğumuzun gerçek trafikte karşılaştığı olaylar. Eğer bu sistemler gerçekten insanlardan daha iyi olmalıysa, böyle anlarda bunu göstermeleri beklenir. Ancak… 97 dakikalık kapsamlı test videosunda işler beklendiği gibi gitmedi.

Sistemler sınıfta kaldı

Ancak tüm araçlar her testi tamamlayamadı. Bazıları, devam etmelerini engelleyen hasarlar nedeniyle (örneğin Mercedes C-Serisi, domuz testinde radar sensörünü kırdı), bazıları da DCAR’ın zorlu birleşme testi gibi daha zorlu testler için her markanın en iyi performans göstermesi gereken araçlarını seçmesi dolayısıyla testlere devam edemedi.

Tam Boyutta Gör

Bir diğer ilginç gözlem, sistemlerin genellikle önce direksiyon manevrasını denemesi, ardından frene başvurmasıydı. Ancak, özellikle kalabalık otoyollarda bu durum daha büyük riskler ortaya çıkarıyor. Zira yan şeritlerdeki araçlarla çarpışma ihtimali artmakta. Oysa ADAS sistemleri, 360 derece görüş sağlayan sensörlerle donatılmış olmasına rağmen çoğu zaman yanlış şeride geçme eğilimi göstermekte.

Tesla zirvede ama mükemmel değil

Tam Boyutta Gör

Bu sonuç şaşırtıcı çünkü Tesla yalnızca kamera tabanlı bir sistem kullanıyor. Birçok araçta kamera + radar veya LiDAR destekli sistemler vardı. Özellikle gece testlerinde LiDAR’ın avantaj sağlaması bekleniyordu. Aynı zamanda kötü hava koşullarında LiDAR’ın farklılaşabileceği senaryolar da mevcut.

Yine de Tesla’nın bu alandaki öncü girişimi ve uzun yıllara yayılan veri birikimi büyük avantaj sağlamış olabilir. Zira Tesla, 2014’ten beri bu tür sistemleri geliştiriyor; birçok marka ise hala birkaç yıllık deneyime sahip.

Marka içi tutarsızlık güven sarsıyor

Diğer yandan kapsamlı testler, bırakın markalar arasını, aynı marka içinde bile büyük tutarsızlıkların olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin, Aito’nun en üst modeli M9 üç testten başarılı olurken, bir alt modeli M8 yalnızca bir testi geçebildi. Daha alt model olan M7, beş testten ikisini geçerek M8’den daha iyi performans gösterdi. Bu da ADAS sistemlerinin tutarsızlığını gösteren bir başka örnek.

Bu tutarsızlık, sürücülere “Araç bugünkü testte iyiydi ama yarın ne yapacak?” sorusunu sorduruyor. Çünkü mevcut ADAS sistemleri, makine öğrenmesine dayalı çalıştığı için kararların nasıl alındığını görmek mümkün değil. Ortada bir kural seti yok; yalnızca “öğrenilmiş davranışlar” mevcut. Bu da hataların neden kaynaklandığını anlamayı neredeyse imkansız kılmakta. Bazı uzmanlara göre “öğrenme” temelli sistemlerden ziyade “kural” tabanlı sistemler daha güvenli çözümler sunabilir.

Çünkü burada hataları düzeltmek kod seviyesinde mümkünken, makine öğrenmesinde “kara kutuya” müdahale etmek neredeyse imkansızdır.

Test, ADAS sistemlerinin tam serbest sürüşü destekleyecek seviyede olmadığını gösterirken, DCAR bu sistemlerin yalnızca bir yardım unsuru olarak görülmesi gerektiğini vurguluyor ve ekliyor: “ADAS yalnızca sürüş yorgunluğunu azaltmaya yardımcı olur. O %1’lik risk, gerçekleştiğinde %100’lük kayıplara yol açabilir.”

Aşağıda modellerin hangi testleri geçtiğini veya kaldığını görebilirsiniz. En altta test videosunu izleyebilirsiniz.